Als je een thema hebt met een mysterieus randje en je een hele blogpost aan urban legends (ook wel bekend als broodjeaapverhalen) wil wijden, moet je natuurlijk wel gedegen onderzoek doen. Eén probleem: wij zijn niet zo goed met gedegen onderzoek. Althans, niet wat broodjeaapverhalen betreft. We zijn nu eenmaal van nature sceptisch en bevooroordeeld. Want of het nu gaat om weerwolven of om de Vliegende Hollander, goedgelovige Thomassen zullen we niet snel worden. Althans.. niet als het op monsters aankomt. De eenhoorn bestaat natúúrlijk wel, dat spreekt voor zich.
Maar, wij zijn ook de beroerdste niet. Speciaal voor ons thema verdiepten wij ons in de bekendste mythes en urban legends. Bigfoot, de Yeti, het monster van Loch Ness, de Vliegende Hollander, de Bermudadriehoek en weerwolven zijn onze favorieten. (En om eerlijk te zijn: de rest was ook echt té eng.) Een kleine greep uit ’s werelds bekendste spookverhalen en een paar overduidelijke broodjes aap! (Met licht sceptische ondertoon, want we blijven wel Oh Marie!)
Bigfoot
Je hoeft maar één keer te kijken naar ‘Finding Bigfoot’ en je weet: de wereld zit vol gekkies. Het hele programma lang speuren fanatiekelingen de Amerikaanse bossen af op zoek naar een behaard monster. En – o, verrassing, toch vinden ze telkens niets. Tragisch. Eén groot broodjeaapverhaal natuurlijk, maar toch is het kijken genieten geblazen. Als we alle meldingen moeten geloven, lopen er in de bossen van Amerika duizenden Bigfoots rond. Ze worden het vaakst gezien in de staat Washington (613 keer!), met zonnig Californië als goede tweede. Dit zuigen wij niet zomaar uit onze dikke duim, deze betrouwbare gegevens komen rechtstreeks van het BFRO. De ‘Bigfoot Field Researchers Organization’. Ze organiseren expedities, mocht er iemand geïnteresseerd zijn.
Ondanks het hoge aantal meldingen zijn echte ontmoetingen met Bigfoot schaars. In tegenstelling tot alle beelden waarop Bigfoot schijnt te staan. Google staat vol met foto’s waarop een zwarte vlek te zien is. Met een cirkeltje eromheen, anders zou je Bigfoot nog verwarren met een boomstronk. Nog vaker worden er voetafdrukken gevonden. Toevallig zijn er net zoveel foto’s van mensen met grote nepvoeten aan te vinden op Google. Maar dat is natuurlijk toeval. Die mensen binden heus niet ’s nachts nep-voeten onder om sporen in het bos achter te laten om dan overdag stiekem van achter een boom te kijken of er mensen in trappen. Heus niet.
Wat wel opvalt is dat de beste foto’s van de groot uitgevallen aap ofwel onscherp zijn, zoals hierboven, of enigszins twijfelachtig, zoals hieronder. Op de foto hieronder, afkomstig van de website Beacon Bigfoot, zie je een Bigfoot vrouwtje en een kleintje op haar rug. Of een volwassen persoon in een harig pak, zeg jij het maar.
Alle gekheid op een stokje, het blijft allemaal topentertainment. Of het nu in de vorm van een televisieserie of een hele website is, massa’s mensen laten zich meeslepen. Als in een modern sprookje, alleen dan met bloedserieuze volwassenen die met infraroodkijkers de omgeving afspeuren. Ach, Roodkapje is ook niet alles.
Yeti
De Yeti is de verre neef van Bigfoot. Deze kennen wij natuurlijk als de Verschrikkelijke Sneeuwman, wat bij mij toch iets minder mythische associaties oproept dan het exotisch klinkende ‘Yeti’. Iets met sneeuwpoppen en wortelneuzen. Er zijn een heleboel mensen die beweren een Yeti gezien te hebben, maar ook hier zijn dit voornamelijk onscherpe foto’s met rode cirkels. Hoewel het verhaal van de Yeti een hoog Bigfoot-gehalte heeft, schijnt er wel een onbekende beersoort te leven in de Himalaya. Dat zou een en ander rondom de mythe kunnen verklaren.
Fotograaf Nick Meek heeft een briljante serie gemaakt in de bergen, waarbij hij zijn vrienden zo gek heeft gekregen om in een Yeti-pak rond te lopen (zie foto hierboven). Maar de meeste epische én knuffelbare Yeti is natuurlijk die uit Monsters Inc.! Anyone for more Snow cones?
Het monster van Loch Ness
De legende van het monster dat in Loch Ness leeft bestaat officieel sinds 1933, maar ver daarvoor gingen er al verhalen rond over dit wezen in het meer. De eerste waarnemingen die bekend zijn stammen uit het jaar 564!
De foto hierboven is gemaakt door dokter Robert Kenneth Wilson, in 1934. Deze foto is bekend als ‘de doktersfoto’. Het silhouet op de foto lijkt toch wel heel erg op de lange nek van een zeedier en daarmee werd de foto jarenlang als bewijs gezien voor het bestaan van het monster. Natuurlijk werden mensen op den duur toch achterdochtig en inmiddels is bekend dat deze foto nep is. Op zijn sterfbed bekende de dokter dat het ging om een imitatiekop, die was bevestigd op een speelgoedonderzeeër. Hiervan had hij een foto gemaakt: de beroemde doktersfoto.
Inmiddels zijn er al meerdere expedities georganiseerd om ‘Nessie’ te vinden. Er zijn onderzeeërs, sonarapparatuur en een heleboel boten aan te pas gekomen, maar echt bewijs over het al dan niet bestaan van Nessie is nog steeds niet gevonden.
De Vliegende Hollander
Het spookschip dat volgens velen voor eeuwig bij Kaap de Goede Hoop rondvaart. Niet te verwarren met Robin van Persie, voor wie even een zijweg nam in zijn/haar gedachten.
Volgens de sage stond de Hollandse kapitein van het schip, Willem van der Decken, erop om op Paasochtend uit te varen. Nu denk je misschien.. euhm, dus? Wij gaan met Pasen toch ook naar de meubelboulevard of het bos? Ja, maar in 16-nogwat was dat niet echt de bedoeling op een christelijke feestdag. Daarom bestonden er toen nog geen meubelboulevards. Ondanks het slechte weer en het protest van zijn vrouw verliet Willem toch de haven met zijn VOC-schip, op weg naar Oost-Indië. In die tijd was je kort gezegd namelijk serieus ‘the man‘ als je als eerste in Batavia (Jakarta) aan kwam. Vandaar dat de kapitein alle rode vlaggen negeerde, hij had geen tijd te verliezen.
Na een lange reis bereikte het schip Kaap de Goede Hoop, het zuidwestelijkste punt van Afrika. Op het moment dat de kapitein de punt wil passeren smeekt zijn bemanning hem om te keren. Waarop de beste man zijn stuurman overboord gooit en roept “God of de duivel.. de Kaap vaar ik om, al moet ik varen tot het laatste oordeel!”. Gevalletje ‘u vraagt, wij draaien’, want als straf raakt het schip in de macht van de duivel. De kapitein moet als straf voor eeuwig blijven rondvaren op zee. Zijn dode bemanning werkt zwijgend (en waarschijnlijk stevig morrend) door. Volgens de verhalen vaart het schip tot op de dag van vandaag met bloedrode zeilen tegen de wind in, boven het water. Vandaar de Vliegende Hollander.
Klinkt allemaal heel gaaf en spannend, maar deze sage is niet eeuwenoud. In tegendeel. Het is in de 18e eeuw als verhaal opschreven in Engeland. De Hollanders wilden, volgens de Engelsen vliegend, naar Indië varen om handel te drijven en weer terug te keren. Geld verdienen ging boven alles en zelfs op een christelijke feestdag kon gewoon worden uitgevaren. De Engelsen zagen de Hollanders vooral als rokende jeneverdrinkers, vandaar dat onze nationaliteit de twijfelachtige eer van deze mythe ten deel valt. Maar of het nu één groot disverhaal is of niet, het blijft een goed spookverhaal. Al was het maar omdat het Gore Verbinski inspireerde de Pirates of the Caribbean films (Davy Jones!) te maken.
Bermudadriehoek
We blijven even op het water. Maar deze keer is niet een schip het mysterie, maar de zee zelf. De Bermudadriehoek is een denkbeeldige driehoek tussen Miami, de Bermuda-eilanden en Puerto Rico in het westelijk deel van de Atlantische Oceaan. Op zich niet zo mysterieus, zo’n drielandenpunt. Toch is er hier iets geks aan de hand hier. Halverwege de 20e eeuw werd de Bermudadriehoek bekend doordat er schepen en vliegtuigen zouden zijn verdwenen.
Natuurlijk staan de rare floepers op deze aarde direct in de rij om aliens en ufo’s hier de schuld van te geven. Maar die roepen dat ook al als er een meeuw overvliegt. Die doen dus effe niet mee. Wie wel meedoen zijn alle mensen die paranormale verschijnselen en storingen in hun meetapparatuur waarnemen in dit gebied. Iets met magneten die opeens afwijken. En dan is er nog het verhaal over 5(!) vliegtuigjes die boven het gebied van de radar verdwenen en tot nu toe nooit zijn teruggevonden.
Allerlei wetenschappers hebben zich, figuurlijk, op de Bermudadriehoek gestort. Zij komen met verklaringen die uiteenlopen van magnetische velden tot een grote hoeveelheid methaangas in de bodem, waardoor schepen sneller zinken. Maar een andere verklaring voor de mysterieuze gebeurtenissen is simpelweg: “het is een druk gebied, dus er gebeuren vaker ongelukken met vaar- en vliegtuigen”. Klinkt logisch. Maar toch hè…toch…
Weerwolf
Van Teen Wolf tot Twilight, van de Heen- en Weerwolf tot Dolfje, weerwolven komen in alle soorten en maten in films, boeken en series voor. Natuurlijk is de wolf zelf nauwelijks een mythisch dier te noemen. Met tientallen ondersoorten is het inmiddels wel zeker dat de wolf echt bestaat. Zijn verre neef de husky lijkt er zelfs op. Behaarde mannen zijn ook niet bepaald een vaag volksverhaal. Die zijn veel in het wild te vinden, ze groeperen zich bijvoorbeeld in hippe koffietentjes in Rotterdam en andere stedelijke gebieden.
Maar een combinatie van de twee? Die moeten we nog tegenkomen!
Ondanks alle Twilight-tiener-hypes zijn weerwolven al eeuwenoud. De verhalen beginnen al bij de Griekse mythologie. De Grieken waren een ster in het bedenken van mens-dier combinaties. Denk aan de centaur (mens/paard), satyrs (mens/bok) en de minotaurus (stier/mens). Toch zijn weerwolven bijzondere dieren. Mensen! Of toch dieren? Het lijkt bijna op een Jambers aflevering: “overdag is hij een mens, maar bij volle maan ontpopt hij zich als weerwolf”. Maar die gedaanteverandering geeft deze fictieve dieren dus wel mooi die X-factor. Geen wonder dat de weerwolf, net als vampiers, een geliefd onderwerp is voor horrorfilms en -verhalen.
Zelf een weerwolf worden? Er zijn veel manieren waarop dit zou moeten lukken. Een hele simpele is gebeten worden door een weerwolf. Moet je het wel overleven. Minder pijnlijk en met een hoger Addams gehalte is het eten van de hersenen van het dier. Ik zeg alvast, ook namens de Dierenbescherming: probeer dit niet thuis! Minder gruwelijk is het drinken van water uit de voetafdruk van een wolf (of een ander dier dat men wil worden – dit ga ik thuis proberen met onze kat!).
De makkelijkste manier is trouwens om in een weerwolf gezin geboren te worden. De genen zijn namelijk erfelijk. Ja had anders meteen even gezegd dat het zo gemakkelijk zou zijn. Hipster worden is moeilijker.
