Lekke doos


In een vorig leven werkte ik bij een ontwikkelingsbedrijf waar het thema isoleren al een belangrijk onderwerp was. In relatie tot isoleren viel tijdens vergaderingen vaak de term ‘lekke doos’. Ik moest daar best wel om giechelen (de vergaderingen waren lang en mijn aandachtsspanne vrij kort, dus meligheid lag altijd op de loer) maar wat ze met een lekke doos bedoelden was: je kan een huis pas duurzaam verwarmen als het goed ingepakt (geïsoleerd) is. Zoals een cadeautje, zo je wil. (Het is immers december.) Met andere woorden: je kan warmte in een lekke doos pompen wat je wil, maar met de snelheid waarmee de warmte je huis verlaat, stijgt het bedrag op je energierekening.


Ons huis was wat je noemt een lekke doos. Omdat we helemaal van het gas af wilden en het huis met een warmtepomp via lagetemperatuursvloerverwarming wilden gaan verwarmen, moest het dus hardcore ingepakt worden: door het glas te vervangen met triple glas (glas is het grootste warmtelek van een huis – vandaar dat nieuwbouwhuizen steeds kleinere ramen hebben) en door alle buitenmuren en de vloeren te isoleren. Dat laatste was niet zo’n probleem, een vloer isoleer je vrij gemakkelijk via de kruipruimte of door isolatieplaten op de vloer te leggen, maar de buitenmuren waren in het geval van ons huis wél een probleem omdat de bakstenen van het huis geglazuurd zijn. (Dat is dus echt heel vet. Niet praktisch, maar wel vet. Vorm boven functie, mensen.) Stenen met een laagje glas aan één kant kunnen aan die kant niet “ademen” (ofwel vocht doorlaten). Het huis isoleren via de spouw (de ruimte tussen binnen- en buitenmuur) is in zo’n geval onmogelijk omdat onze bakstenen ademen via de kant die je via spouwisolatie zou inpakken: de achterkant. (Ik hoop dat je me nog volgt, het is echt het meest sexy onderwerp ooit, maar niet heus. Belangrijk, niet sexy. Anyway.)


Dus besloten we het inpakpapier dan maar binnen aan te brengen. Dat is mijn infantiele manier om te zeggen dat we vacuüm verpakte isolatiepanelen tegen de binnenmuren die een koudebrug met de buitenmuren vormden hebben gelijmd (daarmee bedoel ik eigenlijk gewoon alle muren behalve de muren tussen kamers in). Die panelen werden afgewerkt met gipsplaten, die op hun beurt weer werden behangen met renovlies. In de praktijk was dit een monsterklus waar enorme bouwstempels aan te pas kwamen, honderd miljoen miljard liter lijm, afgrijselijk veel stof en twee blijmoedige timmermannen die een prijs verdienen voor het geweldige werk dat ze afleverden. De grap is ook hier: je ziet er niks meer van. Behalve misschien dan op onze energierekening (die tijdens de wintermaanden rond de 900 euro per maand schommelde in het pré-lekke doos tijdperk).


Er kleeft één nadeel aan het op deze manier isoleren van je huis. Zodra je in die panelen boort, hef je hun isolerende werking op. En al hou ik van strakke wanden en ga ik gebukt onder zoiets als boorvrees (ons vorige huis was gebouwd met kalkzandsteen waardoor een boorgat altijd direct in een toegang tot een ander universum veranderde), met een twee meter dikke rij schilderijen in de opslag is het leuk als je daar toch íets van kunt ophangen.

Helemaal aan het begin van onze verbouwing werd ik echter al benaderd door Artiteq met de vraag of ik hun flexibele ophangsystemen wilde toepassen in ons huis. Dat leek me – met het toekomstige boorverbod in het achterhoofd – een geweldig waardevolle samenwerking. We gebruikten uiteindelijk een ophangsysteem dat aan het plafond bevestigd wordt. Het eindresultaat is amper zichtbaar, wat in het geval van dit product helemaal de bedoeling is. Je kan aan de rail verschillende flexibele ophangdraden bevestigen, waaraan je zware of lichte lijsten kunt hangen, maar ook – en daar ben ik misschien nog wel blijer mee – een ophangkoord met kleine magneetjes waar ik de mooiste tekeningen van Jet aan kan hangen. (Zoals je hieronder overigens kunt zien is Cars gefriendzoned en hebben Frozen en glitters hun intrede in ons huishouden gedaan.) Het mooie is: het systeem is flexibel, dus als je een lijst wil vervangen voor een andere met een andere maat, hoef je niet opnieuw een gat te boren.

Zo werd ons huis een cadeau dat we ingepakt laten. Het is dat Rietveld niet van franje hield, anders bond ik er een strik om, zo blij zijn we ermee.


De speelblokjeskrans boven mijn bureau maakte ik zelf, je kan de zelfmaker hier vinden. De kleur geel op de muur in de werkkamer is van Flexa: G1.57.79. De vintage glasvezel Verner Panton S-chair op de foto’s is een kringloopgelukje van 20 euro waarvan ik zelf nog steeds amper kan geloven dat die een paar weken geleden op mijn pad kwam tijdens een kringlooptripje met Marij.

De kamer met het handenwassertje

Wat doe je als ouder, als je kind zonder morren meebuigt met de levensveranderende keuzes die jij voor haar maakt? Dan laat je haar, al is het maar een armoedige troostprijs, kiezen welke kamer in het nieuwe huis haar slaapkamer moet worden. Ze koos “de kamer met het handenwassertje”, met toegang tot het balkon. Omdat ze dan, in haar woorden, “stiekem ’s nachts naar buiten zou kunnen om naar de maan te kijken”. Zo heerlijk hoe kinderen potentieel stiekeme acties al hebben opgebiecht voor ze ze überhaupt uitgevoerd hebben.


Dat handenwassertje (of wat in de volksmond wastafel wordt genoemd) was een geweldig detail in die kamer van haar. De slaapkamers in ons nieuwe huis zijn echter niet mega groot en vlak voor de verhuizing kwamen we er dan ook achter dat we die wasbak wel konden laten zitten, maar dat haar bed dan niet meer in de kamer zou passen. Althans, niet als we de balkondeur nog wilden gebruiken. Dus koppelden we de wasbak af.


Gezien de beschikbare ruimte waren er, naast de reeds aanwezige zaken als bed, kleed, wandkastje en accessoires, maar twee toevoegingen nodig voor Jet’s nieuwe kamer. Een uitgelezen kans om twee wensen van mijn immer uitdijende verlanglijstje te kunnen strepen. Gelukkig hou ik, net als andere 5-jarigen, van kleurrijke, tegen kitsch aanschurende spullen, vandaar dat ook Jet het idee van een Chinese bruidskast als kledingkast zag zitten. Ik vond er een op Marktplaats, bij een vrouw die een huis inclusief inboedel kocht (serieus, dat is een beetje zoals een kringloopinboedel kopen…hoe vet is dat?!) en die duidelijk niet van kitsch hield. Hij mocht dan ook weg voor een hele scherpe prijs.

Nog een gratis tip: maak een dergelijke kast nooit schoon met een lekker heet sopje en afwasmiddel zoals ik deed. De schade is te overzien, maar waar ik dacht dat het ding onder de nicotine zat, bleek dat de verf te zijn die ik ervan af stond te schrobben. Deze kast ontkracht overigens alle vuige roddels over Chinese makelij, want de illustraties kwamen behoorlijk ongeschonden uit mijn schoonmaakwoede. We plaatsten hem voor behang van Zilverblauw, een – in mijn ogen en Jet’s ogen – geweldige combinatie.


De tweede wens voor Jet’s kamer was de Memory wandlamp van het Tsjechische merk Brokis. De lamp is een beetje zoals een boek van Annie M.G. Schmidt of een film van Pixar. Hij is leuk voor kinderen én volwassenen. Dit geniale ontwerp stond al jaren stof te vangen (kan dat?) op mijn digitale verlanglijstje op Pinterest. De Memory lamp functioneert op zijn plekje boven Jet’s bed perfect als leeslamp, maar ook als knipoog naar de voormalige witte bollamp die op dat lichtpunt boven de wasbak aangesloten was. Ik kreeg hem gesponsord van het sympathieke Mister Design, waar ik eerder al mee samenwerkte. Heb je geen lichtpunt tegen de muur, dan is de Memory lamp is ook als hanglamp verkrijgbaar. Nog een leuk detail: de lamp is gemaakt van meerdere lagen glas, een techniek die al honderden jaren wordt toegepast in Tsjechië. Je bedient de lamp door aan het touwtje te trekken. Zoals ik al zei: geniaal.

Waar ze alle reden had om van het verwijderde handenwassertje een excuus te maken om de verhuizing in het algemeen, het nieuwe huis en al onze keuzes in het bijzonder stom te vinden en haar kont tegen de krib te gooien, reageerde Jet, toen ze haar nieuwe kamer zag, met de woorden “dat heb jij mooi gemaakt, mamma”. Ze heeft met haar vijf jaar al laten zien uit wat voor hout ze gesneden is. Dat vervult me niet alleen met trots, maar het is ook nog eens een staaltje levenskunst waar ik nog wat van kan leren.

Hoe eet je een olifant?


Ken je dat gevoel? Dat je zoveel te zeggen hebt, dat je niet meer weet waar je moet beginnen en dan maar niks zegt? Dat gevoel heb ik momenteel. Er is de afgelopen maanden zoveel gebeurd in ons nieuwe huis, waar ik zoveel over kan vertellen…dat ik een beetje vastloop. Een geliefd familielid van mij heeft daar echter een geweldig (Afrikaans) spreekwoord voor: “Hoe eet je een olifant? Hapje voor hapje.” Dat staat me te doen. Ik ga dit huis hapje voor hapje bespreken. En omdat de keuken het eerste is wat ik van het huis zag en ik feitelijk toen al verliefd en niet meer voor rede vatbaar was, zal ik daar beginnen.


In de keuken zitten bijna alle stijlkenmerken die van dit huis een monument maken. Zo moest de keukenwand met doorgeefluik (een typisch Rietveld stijlkenmerk) in tact blijven, evenals de stalen koof boven het (voormalige) lavet. Om die keukenwand te laten zitten was voor ons geen probleem. Want al zijn we beiden allang volwassen, met een doorgeefluik kan je nog altijd geweldig afhaalrestaurantje spelen en laten we wel wezen: wie wil dat nu niet? Geen haar op ons hoofd die er ook maar over peinsde om die wand uit het huis te slopen. (Sowieso zou ons dat honderd stokslagen van de monumentencommissie opleveren. Dat was ook al best een goede reden om ervan af te blijven.)

De koof boven het lavet (een lavet is een soort in beton gegoten wasbak om reuzenbaby’s in te wassen en enorme planten in te verpotten – ik kan het niet anders omschrijven) was weliswaar in abominabele staat (het huis was 56 jaar nogal koud en vochtig), maar de perfecte plek om onze toekomstige afzuigkap in weg te werken. (Ik laat mij voorstaan op het feit dat dit mijn idee was, ik heb zo mijn momenten.) Kortom, om de stijlkenmerken te behouden en in te passen in onze nieuwe plannen was geen enkel probleem. Het probleem was vooral dat de keuken 56 jaar oud was, alle tegels craquelé, er geen afwasmachine noch een koelkast in zat en dat hij volledig geïsoleerd moest worden (zie ook 56 jaar kou en vocht).


Ook hier geldt de regel hoe je een olifant eet. In dit geval kwam dat eerste hapje in de vorm van bruut sloopwerk. In de zestigerjaren werd zo’n beetje alles in beton gegoten, dus zijn we met zeven zware jongens twee volle dagen bezig geweest om het huis van binnen te strippen. Mijn vader was daarna een week zoet met het schuren van alle kasten en kastdeurtjes, zodat ik aan de slag kon met de enorme klus van het verven van al die toestanden. Pas nadat de buitenmuren geïsoleerd waren *), kon de keuken opnieuw betegeld worden. Met dezelfde tegels die er 56 jaar in hadden gezeten. Feitelijk zie je geen enkel verschil met de voor-situatie, behalve dan dat de nieuwe witte (Mosa) tegels extra mat in plaats van hoogglans zijn.

*) Omdat de bakstenen van ons huis geglazuurd en daarom niet vochtdoorlatend zijn, konden we het pand niet isoleren via de spouwmuren. Om die reden hebben we het huis aan de binnenkant geïsoleerd door middel van isolatieplaten die op hun beurt weer afgewerkt zijn met gipsplaten en renovlies.


Na al dat werk dacht ik in juni dat we toch best al een behoorlijk eind op weg waren met die keuken. De tegels zaten er immers weer in en ik was bijna klaar met het schilderen van de kastenwand en het keukenblok. In dit huis is echter geen muur recht. En een schuifdeur die eerst paste, doet dat niet meer zodra er vloerverwarming onder de vloer zit. Dat geldt ook voor een keukenblok waar isolatiepanelen achter zijn geplaatst. Ik schreef al in mijn vorige blogpost: iedere centimeter in dit huis is bevochten. Dit geldt boven alles voor de keuken. Dus kostte het nog eens vier weken om de keuken helemaal af te werken. Het geweldige aan onze keuken is direct ook het meest ontluisterende aspect gezien het werk dat erin heeft gezeten: de ruimte ziet eruit alsof er amper iets aan is gedaan.


En dan die kleur! Uiteraard moesten de kasten aan de keukenkant een primaire kleur krijgen (overigens paste Rietveld zeker ook pastels toe in zijn huizen, dus verfde ik de andere kant van de wand roze (kleurnummer A0.05.85 via Flexa). Omdat kobaltblauw al jaren één van mijn lievelingskleuren is (onze dochter leert op school dat buitensluiten niet lief is, dus heb ik tegenwoordig meerdere lievelingskleuren), was die keuze snel gemaakt. Écht kobaltblauw (ook wel ultramarijn blauw genoemd) werd echter gemaakt op basis van een bijzonder kostbaar pigment: lapis lazuli. Vroeger stond de kleur ook wel bekend als bleu Majorelle (zoals de kleur van het huis van Jacques Majorelle in Marrakech) of Yves Klein blauw. Het ware ultramarijn blauw heeft een grote helderheid en een diepe verzadiging, maar is nooit uit een mengmachine verkrijgbaar door dat pigment dat die vleug magie toevoegt. De enige (banale) kleur die kobaltblauw benadert is RAL 5002 of kleurcode V0.47.19 van Flexa. Het resultaat is niet zo intens als Jardin Majorelle, maar alleen een kniesoor let daarop natuurlijk. Die keuken vervult me iedere dag weer met geluk (al draagt dat doorgeefluik daar uiteraard ook aan bij).

Tot slot: omdat we volledig van het gas af zijn, kochten we een inductiefornuis met retro look van Falcon. Het is weliswaar een rib uit je lijf, maar die rib kan je wel lekker klaarmaken aangezien het net zo fijn kookt als een gasfornuis. Nu alleen nog even duizend jaar sparen zodat we de elektriciteit voor ons huis zelf kunnen opwekken met zonnepanelen. Hapje voor hapje, lieve mensen. Zo eet je een olifant.

De afgelopen 30 weken in warp speed

De grot die ons huis was, is niet meer. Ik schrijf dit in de woonkamer van wat eerst “het andere huis” was. Het huis waar ik grofweg twee maanden geleden nog doorheen liep zonder me enige voorstelling te kunnen maken bij het idee dat mijn spullen erin zouden staan zonder afgedekt te zijn door plastic en een laag bouwstof. Het huis waar – zo mooi gezegd door mijn vader – iedere centimeter bevochten moest worden. Rietveld mocht dan wel van rechte hoeken houden, dat was in 1963 nóg minder haalbaar bij de bouw van een huis dan nu.

Dus gek is dat, hoe je je iets niet écht kunt voorstellen tot je er – letterlijk – middenin zit. Of woont, in dit geval.


Het is bijna een jaar geleden dat we bij “het andere huis” gingen kijken en we verliefd werden. Echter, wat voor foute partners geldt, geldt ook voor verbouwprojecten: de liefde is prachtig, maar niet redelijk, niet rationeel en het heeft de niet-praktische neiging de zaken rooskleuriger te doen lijken dan ze in werkelijkheid zijn. Want ook hier geldt: je kan je wel een voorstelling maken van hoe intens het renoveren van een 56 jaar oud huis is naast het hebben van werk en gezin, maar je voelt dat pas echt als je er middenin zit. Of eigenlijk voel je het pas als het werk is gedaan en de op hol geslagen trein tot stilstand is gekomen. Je voelt het op het moment waarop je Lief je vraagt waar iets ligt en je niet op het woord woonkamer kan komen. Of op het moment dat je langs de afslag van je voormalige woonplaats rijdt en je zomaar ineens volschiet. Serieus, ik kan huilen om kittens, baby’s, goede grappen (echt waar), aan de gedachte van het lappen van mijn ramen, mooie films (Toy Story 4 – vandaar de poster) en andere clichés, maar niet om woonplaatsnamen op afslagborden. Dat was wel een beetje een dieptepuntje. En dan te bedenken dat de renovatie – op de zes weken uitgelopen planning na – zonder noemenswaardige dissonanten is verlopen.


Maar goed, hier zijn we dan. Mijn Lief is weer zijn positieve zelf (want zelfs een rasoptimist heeft zo zijn grenzen qua wat nog grappig is enzo), de hut is ingericht, de dozen uitgepakt, het stof afgenomen, de ramen nog altijd vies en toen was het tijd om na te denken over raambekleding. Want met een huis met 65 vierkante meter glas maar zonder de ambitie om ons 24/7 goudvis te voelen, is het wel lekker om die ramen bij tijd en wijle te kunnen bedekken.


Dat bedekken gaf nogal wat stof tot nadenken (sorry voor de woordgrap). De meeste ramen in ons huis zijn zó breed dat een vouwgordijn het niet kan overspannen. Het stofpakket van plooigordijnen neemt, althans bij mijn weten, als ze opengeschoven zijn altijd een stuk muur in beslag waar niet bij al onze ramen ruimte voor is. In dat geval zouden de gordijnen – opengeschoven of niet – altijd een deel van de ramen bedekken en dat zou dan weer zonde zijn van die mooie ramen. In de eetkamer hebben we dit opgelost door verticale lamellen op te hangen (daarover later meer), maar omdat we ons geen goudvissen op kantoor wilden voelen, wilden we die lamellen niet in het hele huis doortrekken.


Toen Veneta.com mij vroeg of ik het leuk vond om met hen samen te werken (je weet dat je met een leuke partij samenwerkt als ze je nieuwe huis al tof vinden als het nog grotstatus heeft), leek me dat dan ook een strak plan. Ik mag dan uitgesproken ideeën hebben over mijn inrichting, mensen die van raambekleding hun werk maken zouden weleens een waardevolle bijdrage kunnen leveren bij de oplossing van de uitdaging die de ramen in ons huis vormden.


Op Veneta’s advies (ze bieden gratis advies aan huis waarbij je alle stofstalen kunt bekijken en waarbij ze ook direct je ramen inmeten) koos ik voor gordijnen met een enkele plooi voor de woon- en werkkamer gecombineerd met vouwgordijnen. Er zit minder stof in gordijnen met een enkele plooi, wat een minder kolossaal effect geeft als ze opengeschoven zijn. Omdat de velours gordijnen van Veneta.com in een prachtig kleurenpalet komen, ging mijn voorkeur voor die stof uit. Veneta’s velours stof valt daarbij mooi soepel en heeft niet dat zware, drukkende effect dat een gemiddeld gordijn in een kasteel à la Dracula op mij heeft. Daarbij is deze stof verduisterend. Niet omdat ik zo graag in het donker wil zitten (alhoewel Dracula en ik daar op zich wel een overeenkomst hebben – de wintertijd is wat mij betreft de mooiste tijd van het jaar), maar omdat je met vitrage in de wintermaanden en met het licht binnen aan alsnog in een zwart gat zou kijken. En er is nog een voordeel: op de werkkamer doen we de gordijnen momenteel een stukje dicht om rommel aan het zicht te onttrekken. Die kamer fungeert momenteel nog als vergaarbak voor spullen die nog geen plek hebben gekregen (lampen, kastjes, facturen waar we het bestaan van willen ontkennen, wortelballetjes, de kattenbak, etc.) Kom daar maar eens aan met vitrage. ;-)

Het grote raam op de overloop op de bovenverdieping paste nog precies binnen de toelaatbare breedte van een vouwgordijn. Omdat het gordijn daar in verband met inkijk en de direct binnenvallende ochtendzon wat vaker dicht zal zijn, koos ik daar voor dunnere, zachtblauwe stof.

Als je trouwens de sociale vaardigheden van Dracula hebt, kan je ook gewoon stofstalen aanvragen op Veneta.com en zelf je ramen inmeten. Maak je daarbij onverhoopt een meetfout, dan kan je je gordijn zelfs gratis omruilen voor de goede maat. Je kan ervoor kiezen om de gordijnen zelf op te hangen, maar Veneta.com biedt ook montageservice.

Onze vissenkom heeft nu gordijnen die zó mooi zijn dat ze ook nog eens geweldig afleiden van die vieze ramen. Daarover ga ik me voorlopig dus niet druk maken. Laat staan erom huilen.

P.S. Het photobombende dier met die dikke pluizige prakpoten heet Gerrit Rietveld en is onze nieuwe huisgenoot. Je kan meer over hem lezen op Instagram via #rietveldthearchicat.
P.S.P.S Er volgen binnenkort meer foto’s van de keuken die we restaureerden, de eetkamer en de slaapkamers…stay tuned for more happy days!

Last Christmas


Het klinkt ons nog steeds bizar in de oren, maar dit is toch echt de laatste keer dat we kerst in dit huis vieren. We kochten namelijk een huis. Een traject dat even spannend was als de snelheid waarin het zich voltrok, want sinds een kleine week hebben we er de sleutel al van in ons bezit (dat klinkt alsof we hem hebben afgepakt van de vorige bewoner, maar we zijn er echt eerst netjes voor bij de notaris geweest). Het traject ging zó snel, dat ik amper tijd heb gehad om het te delen. Dus als je denkt: heb ik iets gemist? (Áls je dat al denkt, ik maak me op dat vlak geen illusies ;-D) Nee dus. Zo snel is het gewoon gegaan. 

Ons nieuwe huis is niet minder dan een droom die uitkomt. Een droom die ik en mijn Lief al hebben zolang we samen zijn. Het is nog steeds zo onwerkelijk dat we daarheen gaan verhuizen (komende zomer is de planning), dat ik nog steeds denk dat er elk moment iemand aan kan bellen met de mededeling dat het nu wel klaar is met dromen en dat het tijd is terug te keren naar de werkelijkheid. Dat gevoel zal nog wel even blijven. En het geeft aan waarom deze tekst in zo’n rap tempo zo ondraaglijk zoetzappig aan het worden is.

In het nieuwe jaar wil ik jullie alles over dat nieuwe huis vertellen. Het is namelijk een monument én het is ontworpen door een leerling van Rietveld. Het pand moet helemaal verduurzaamd en gemoderniseerd worden, met behoud van al die prachtige Rietveld details. In dat kader voorspel ik dat er de komende maanden blogposts zullen verschijnen die een stuk minder zoetsappig en cliché zullen zijn dan deze. Dus mocht je hier nog terug willen komen: je zal ruimschoots gecompenseerd worden voor het doorakkeren van deze blogpost.


Tot die tijd, op de valreep voor kerst, de kerstversiering in ons huidige, lieve lieve huis. Want al komt er een droom uit, dit huis was en is dat net zo goed. In dit huis werden we een gezin, woonden we samen met en namen we afscheid van onze Molly (ach, lieve kleine Molly) en durfden we amper te dromen over de droom die nu uitkomt.
Fijne feestdagen, lieve allemaal.

De kerstlichtjes en het kerstdorp (onderste drie foto’s) maakte ik voor vtwonen.nl. Je kan via de links lezen hoe je ze zelf maakt!
Meer kerst (ook op Instagram via #itsgoingtobelegenmerry):
Kerst 2017
Kerst 2016
Addams Family – kerstinspiratie voor niet-traditionele types
Een vintage houten kerstster in een nieuwe jas
Papieren 3D sterren